Jak się tworzy Perfekt

Wiele niemieckich czasowników , pozwalają tworzyć czas przeszły Perfekt w sposób, który nie wymaga specjalnego wysilania naszych przepracowanych szarych komórek. Niestety istnieje także spora grupka (ponad 100 – takich najważniejszych!) irytujących czasowników kapryśnych, które nie tworzą czasu przeszłego tak łatwo i przewidywalnie.

Każdy czasownik niemiecki składa się
z tematu i z końcówki
polskie (ć) = niemieckie (en) rzadko (n)

Bierzemy  czasownik w czasie teraźniejszym, np. “klauen“,  obcinamy końcówkę “-en“, pozostaje “klau“, z przodu dodajemy “ge“, z tyłu “-t“. Powstaje “geklaut“. Następnie odmieniamy czasownik “haben” przez osoby i powstaje czas przeszły Perfekt.
1.    klauen
2.  - en
3. = klau
4.    ge + klau + t =  geklaut

ich habe gemacht = ja zrobiłem/zrobiłam
du hast gemacht = ty zrobiłeś/zrobiłaś
er hat gemacht = on zrobił
sie hat gemacht = ona zrobiła
es hat gemacht= ono zrobiło
wir haben gemacht = my zrobiliśmy
ihr habt gemacht = wy zrobiliście
sie haben gemacht = oni zrobili/one zrobiły
Sie haben gemacht = Pan zrobił/Pani zrobiła/ Państwo zrobili

Czasownik “haben” oznacza “mieć”. Jednak w przypadku czasu przeszłego Perfekt czasownik “haben” wcale nie oznacza “mieć”. Stanowi on tylko część czasu przeszłego, nie tłumaczy się go i NIC ON NIE OZNACZA, ale musi tam być. Czasami, zamiast “haben” używa się odmienionego czasownika “sein = być”, wtedy czasownik “sein” wcale nie oznacza “być” tylko jest po prostu częścią czasu przeszłego i NIC NIE OZNACZA, po prostu się go nie tłumaczy, ale musi tam być.Odmienione “haben” lub “sein” przykleja się do wszystkich czasowników w Perfekcie, niezależnie od tego czy są to czasowniki odmieniające się grzecznie czy też kapryśnie.
Kiedy zamiast “haben” wpycha się “sein”?
Generalnie w Perfekcie najczęściej mamy do czynienia z “haben“. Warto jednak wiedzieć, kiedy “sein” wpycha swoje cztery litery. Dzieje się tak, gdy w czasie przeszłym chcemy zapisać czasowniki oznaczające zmianę stanu (np. umrzeć, urodzić się, obudzić się, zasnąć) bądź czasowniki związane z ruchem/przemieszczaniem się (jechać, latać, pływać, chodzić itp). a także w przypadku czasu przeszłego odnoszącego się do czasowników: sein (być), bleiben (zostać/pozostać) i jeszcze paru innych. Czasami czasowniki, które łączą się z “sein“, mogą łączyć się również z “haben“. Przykłady takie będę omawiać w przyszłości.

Haben i sein. Gdzie to postawić?

Odmienione “haben” (lub “sein“) zajmuje “święte” drugie miejsce czasownika w zdaniu (kiedy piszę “w zdaniu” mam na myśli przede wszystkim główne zdanie oznajmujące), natomiast “geklaut“, “gemacht” zajmują ostatnie miejsce w zdaniu. Forma: “geklaut“, “gemacht” nosi nazwę Partizip Perfekt (Partizip II) i jest to imiesłów czasu przeszłego.